top of page

İşletim Sistemleri Tarihi-4: Workbench ve AmigaOS

Yazarın fotoğrafı: DizgicioğluDizgicioğlu

Güncelleme tarihi: 6 Eki 2023

Amiga: Bilgisayarın Yenilikçi Dünyası

Amiga, 1980'lerin sonlarında ve 1990'ların başlarında popülerlik kazanan, döneminin ötesinde bir bilgisayar platformudur. Yenilikçi özellikleri, grafik ve ses yetenekleri ile tanınır. Amiga, Commodore International tarafından üretilmiş ve çeşitli modelleri bulunmuştur.

Amiga 1200 (Img. Credit: Unsplash)
Amiga 1200 (Img. Credit: Unsplash)

Amiga Hakkında

Amiga bilgisayarlar, 1985 yılında Amiga Corporation tarafından geliştirilen ve ardından Commodore International tarafından satın alınan bir dizi kişisel bilgisayardır. Amiga'nın temel özellikleri şunlardır:

  • Gelişmiş Renk ve Grafik Yetenekleri: Amiga, döneminin ötesinde 4096 renkli ekran ve çoklu ekran modları sunarak grafikte çığır açtı.

  • Stereo Ses: Amiga, dört kanallı stereo ses üretme yeteneği ile rakiplerinden ayrıldı.

  • Öncü Multitasking: Amiga işletim sistemi, gerçek anlamda çoklu görev (multitasking) yapabilme yeteneği ile öne çıktı.

  • Geniş Uygulama Yelpazesi: Grafik tasarım, oyun geliştirme, video düzenleme gibi farklı alanlarda kullanılabilecek geniş bir yazılım yelpazesi bulunuyordu.


Amiga 1200 (Img. Credit: Unsplash)
Amiga 1200 (Img. Credit: Unsplash)

Workbench ve Amiga OS

Amiga işletim sistemi, "Workbench" adı verilen grafiksel bir kullanıcı arabirimi ile birlikte gelirdi. Workbench, kullanıcıların dosyalarını yönetmelerini, uygulamaları çalıştırmalarını ve sistem ayarlarını yapılandırmalarını sağlayan bir ortamdı. Amiga OS ise işletim sisteminin temel yapı taşıydı ve geniş özellikler yelpazesi sunuyordu.


Amiga OS Versiyonları

(Saat yönünde; Workbench 1.2 (1987), Workbench 2.x (1991), Workbench 3.x (1992), Workbench 3.5 (1999), Workbench 3.9 (2000), Workbench 4.0 (2007), Workbench 3.2 (2018) )


  1. Amiga OS 1.x ve 2.x: İlk sürümler, temel işlevleri yerine getirme konusunda başarılıydı ancak daha sonraki sürümlere göre sınırlıydı.

  2. Amiga OS 3.x: Bu sürüm, Amiga'nın altın çağını temsil eder. Geliştirilmiş çoklu görev yetenekleri, daha iyi bellek yönetimi ve yeni özelliklerle geldi.

  3. Amiga OS 4.x: Klasik Amiga donanımının ötesine geçen bu sürüm, PowerPC tabanlı bilgisayarlarda çalışır ve modern özellikler sunar.

  4. AROS: Amiga Research Operating System, Amiga'nın açık kaynaklı bir taklididir. Farklı donanımlarda çalışabilir ve klasik Amiga uygulamalarını destekler.

  5. Hyperion Amiga OS 3.2: Hyperion Entertainment tarafından geliştirilen bu sürüm, klasik Amiga platformunda Amiga OS'un devamı niteliğindedir ve modern güncellemeleri içerir.

Workbench Özellikleri

  • ARexx (Amiga Re-Execution Environment): Komut dosyalarını otomatikleştirmek ve uygulamalar arasında iletişim kurmak için kullanılan bir makro diliydi.

  • Multitasking: Amiga OS, gerçek anlamda çoklu görev yapabilme yeteneği sunarak birden fazla uygulamanın aynı anda çalışmasını sağladı.

  • AmigaGuide: Metin tabanlı bir hızlı yardım sistemi sağlayarak kullanıcılara belgeleri kolayca erişme imkanı sundu.

  • RAD Disk: Bellek üzerinde boot edilebilir bir sanal disk oluşturularak, hard disk olmadan boot etmeye yarardı. Hard disksiz sistemler, amiga fişten çekilene kadar RAD disk ile bellekten boot edebilirdi.

  • RAM Disk: Bellek üzerinde sanal bir disk oluşturarak hızlı veri erişimi sağladı.

Yeni Amiga Nesilleri ve Gelecek

Amiga, zaman içinde farklı nesiller ve yeni sürümlerle evrim geçirdi. Günümüzde Hyperion Entertainment'ın geliştirdiği projeler, Amiga'nın mirasını canlı tutmaya çalışmaktadır. Hyperion'un Amiga OS 3.2 sürümü, klasik Amiga platformuna modern güncellemeler getirerek devam etmektedir.

Comments


bottom of page