İşletim Sistemleri Tarihi serimizin ikinci makalesinde "CP/M" işletim sistemini inceliyoruz.
Giriş
Bilgisayar dünyasının gelişimi, işletim sistemlerinin yaratıcı gücü ile büyük ölçüde etkilenmiştir. CP/M (Control Program/Monitor), kişisel bilgisayarların yaygınlaşmasında büyük bir rol oynamış, günümüzün modern işletim sistemlerinin temellerini atmış ve yazılım endüstrisini şekillendirmiştir. Bu makalede, CP/M işletim sisteminin ortaya çıkışını, tarihini, özelliklerini, etkilerini ve döneminin önemini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
CP/M'ın Kökenleri ve Ortaya Çıkışı
CP/M, 1970'lerin sonlarında, kişisel bilgisayar devriminin henüz başlamakta olduğu bir dönemde, Gary Kildall tarafından yaratıldı. Kildall, Digital Research Corporation'ı kurarak CP/M'i geliştirdi ve kişisel bilgisayarların işletim sistemleri konusunda önemli bir adım attı. CP/M'in amacı, farklı donanım platformlarında çalışabilen bir işletim sistemi sunmaktı. Bu, yazılım geliştiricileri için büyük bir esneklik sağladı ve çeşitli kişisel bilgisayarların aynı yazılımı çalıştırabilmesine olanak tanıdı.
CP/M'in Temel Özellikleri
CP/M, kullanıcıların programları çalıştırmalarını, dosyaları yönetmelerini ve bilgisayarlarındaki kaynakları etkin bir şekilde kullanmalarını sağlayan temel özelliklere sahipti. İşletim sistemi, komut satırı tabanlı bir arabirime sahipti ve kullanıcılar dosyaları kopyalama, silme, taşıma ve düzenleme gibi temel işlemleri gerçekleştirebiliyordu.
Z-80 İşlemci ve CP/M Uyumluluğu
CP/M'in büyük bir başarısının nedenlerinden biri, Z-80 mikroişlemcisiyle uyumluluk sağlamasıydı. Z-80 işlemcisi, birçok kişisel bilgisayar tarafından kullanılan yaygın bir mikroişlemciydi. CP/M, farklı bilgisayar üreticileri tarafından kullanılan Z-80 işlemcisi ile uyumlu olarak tasarlandı, bu da onu popüler bir işletim sistemi haline getirdi.
CP/M'in Yayılımı ve Dönemin Kişisel Bilgisayarları
1970'lerin ve 1980'lerin başlarının kişisel bilgisayar piyasası, büyük bir büyüme ve çeşitlenme dönemiydi. CP/M, bu dönemin en yaygın işletim sistemlerinden biri haline geldi. Birçok üretici, CP/M işletim sistemini kendi kişisel bilgisayarlarında kullanarak, kullanıcıların yazılımlarını farklı makinelerde sorunsuz bir şekilde çalıştırmalarını sağladı.
IBM'in PC'si ve CP/M Fırsatı
1980'lerin ortalarında, IBM kişisel bilgisayar pazarına girmeye hazırlanıyordu. CP/M, bu pazarda hakim bir oyuncu olarak duruyordu ve IBM'in PC'si için potansiyel bir işletim sistemi adayıydı. Ancak, IBM, CP/M yerine kendi işletim sistemi olarak MS-DOS'u (Microsoft Disk Operating System) seçti. Bu, Microsoft'un büyümesine büyük bir ivme kazandırdı ve MS-DOS, daha sonra Windows'un temelini oluşturdu.
CP/M Sürümleri |
|
Sonuç
CP/M işletim sistemi, bilgisayar tarihindeki önemli bir kilometre taşıdır. Gary Kildall'ın vizyonu ve yaratıcılığı, kişisel bilgisayarların yaygınlaşmasını hızlandırdı ve yazılım endüstrisini şekillendirdi. CP/M, bir dönemin ruhunu yakalayan ve bilgisayar dünyasının gelişimine yön veren bir işletim sistemidir.
Z-80 mikro işlemcisi, Zilog şirketi tarafından tasarlanmış bir mikro işlemci serisidir. 1976 yılında piyasaya sürülen Z-80, o dönemde popüler bir mikroişlemci haline geldi ve birçok kişisel bilgisayar ve diğer cihazlarda kullanıldı. İşte Z-80 mikro işlemcisinin bazı kullanıldığı kişisel bilgisayarlar:
Altair 8800: Z-80 mikro işlemcisi, 1975 yılında MITS (Micro Instrumentation and Telemetry Systems) tarafından üretilen Altair 8800 bilgisayarında kullanıldı. Orjinal Altair 8800 intel 8080 işlemcisi ile geliyordu, Z-80 ile teçhiz edilmiş bir versiyonu da vardır. Altair 8800 kişisel bilgisayar tarihinde önemli bir yere sahip ve Z-80 işlemcisi sayesinde birçok kişisel bilgisayar meraklısının dikkatini çekti.
TRS-80 (Tandy/RadioShack Model I): Z-80 işlemcisi, 1977 yılında Tandy Corporation (RadioShack) tarafından üretilen TRS-80 Model I bilgisayarında kullanıldı. TRS-80, kullanıcı dostu bir klavyeye sahip ve monitöre bağlanabilen bir kişisel bilgisayar olarak popülerlik kazandı.
ZX Spectrum: 1982 yılında Sinclair Research tarafından piyasaya sürülen ZX Spectrum, Z-80 mikro işlemcisini kullanan bir diğer önemli kişisel bilgisayardır. ZX Spectrum, özellikle Birleşik Krallık'ta büyük bir etki yaratmış ve oyunlarla dolu bir kütüphane sunmuştur.
Amstrad CPC: 1984 yılında Amstrad tarafından üretilen Amstrad CPC serisi, Z-80 işlemcisini kullanarak kullanıcı dostu bir grafik arabirimine sahip kişisel bilgisayarlar sunmuştur.
MSX Bilgisayarları: 1980'lerin ortalarında Microsoft, Z-80 tabanlı bilgisayarlar için bir standart platform olan MSX'i tanıttı. Bu platform, birçok farklı üretici tarafından Z-80 mikro işlemcisi kullanılarak üretilen bilgisayarları içeriyordu.
Bu, Z-80 mikro işlemcisinin sadece birkaç örnek olduğunu göstermektedir. Z-80, özellikle 1980'lerin başlarında kişisel bilgisayarların gelişiminde ve yaygınlaşmasında büyük bir rol oynamış ve bu dönemin sembolik mikroişlemcilerinden biri haline gelmiştir.
コメント